کودکان با اسباب بازی های خود وقت میگذرانند، با آنها صحبت میکنند و به کمک آنها رشد میکنند. بازی کردن یکی از مهمترین عوامل در پرورش مهارت های ذهنی، جسمی و اجتماعی کودک است و در نتیجه انتخاب صحیح اسباب بازی میتواند آنها را برای چالشهای آینده آماده کند.
اثر کودکان ساعتها با اسباب بازی خود تفریح می کنند و اکثر اوقات فراغت خود را با آنها می گذرانند ، با آنها صحبت می کنند، نقش آفرینی می کنند و به کمک آنها رشد می کنند ، بازی یکی از مهمترین عوامل در پرورش مهارت های ذهنی ،جسمی و اجتماعی کودکان می باشد. انتخاب صحیح اسباب بازی می تواند فرزندان شما را برای چالش های آینده آماده و زمینه ساز رشد و شکوفایی استعدادهایش شود.
در این مقاله روش های انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان را مورد بررسی قرار می دهیم و ویژگی های یک اسباب بازی سرگرم کننده و در عین حال آموزنده را باز گو خواهیم کرد.
مهمترین خصوصیات برای انتخاب بهترین اسباب بازی برای کودکان چیست؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام خرید اسباب بازی برای کودکان در رده های سنی مختلف با توجه به تنوع بالای اسباب بازی های موجود در بازار دچار سر درگمی شوید، ما در این مقاله مهمترین ویژگی های یک اسباب بازی مناسب را بیان خواهیم کرد که شما بتوانید با دیدی بازتر و راحت تر اسباب بازی مناسب ترین اسباب بازی را برای فرزندانتان تهیه کنید.
1.اسباب بازی هایی که می توانند به روش های مختلف سرگرم کننده باشند.
کودکان خردسال (نوپا) علاقمند به جداسازی ، چسباندن و بازسازی و ساختن تکه های اسباب بازی ها هستند. بنابراین، بهتر است اسباببازیهایی را انتخاب کرد که کودک قادر باشد با آن بازیهای گوناگونی را انجام دهد و مدت بیشتری برای کودک سرگرم کننده باشد به طور مثال، بلوکهای چوبی یا پلاستیکی متراکم، انتخاب مناسبی برای ساخت جاده، باغ وحش، پل یا یک سفینه فضایی هستند.
اسباببازیهایی از این قبیل باعث میشوند تخیل کودک پرورش یافته و مهارت حل مسئله و تفکر منطقی در او رشد خواهد کرد..
2.مناسب سنین مختلف باشد.
شاید بسیاری از ما این موضوع روبرو شده باشید که اسباببازیای را برای فرزند خردسالتان خریده اید که بعد از چند روز بازی کردن با آن دیگر بهسراغ آن نمیرود و جذابت خود را برای کودک شما از دست داده باشد. برای جلوگیری از این امر بهتر است اسباب بازیهایی را انتخاب کنید که در مراحل مختلف رشد برای کودک سرگرم کننده باشند به عنوان مثال حیوانات کوچک پلاستیکی(بسته های باغ وحش ،حیوانات اهلی) نمونه خوبی برای انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان نوپا و کمی بزرگتر می باشند. چرا که، کودکان نوپا راحت میتوانند با آنها بازی کنند. مثلا میتوانند حیوانات را در جعبه اسباب بازی قرار دهند ، بیرون آورند که خود به تقویت مهارت حرکتی آنها کمک میکند..
کودکان در سنین بالاتر درک بیشتری از محیط اطراف پیدا خواهند کرد،باز هم میتوانند از این اسباببازی استفاده کنند، مثلا نام حیوانات را یاد بگیرند، با آنها داستان سازی کنند و آنها را در زندگی روزمره خود شریک کنند.
بسیاری از اسباببازیهای دیگری نیزمی توانند در این دسته قرار گیرند.مثلا عروسکها، شخصیتهای اکشن، کارتونی، خانه عروسکی، قطار، کامیون، کمپرسی و وسایل نقلیه.
3.اسباب بازی هایی که مهارت حل مسئله و کنجکاوی را در کودک تشویق میکنند
بازی به کودک این فرصت را میدهد تا بتواند مهارتهای جدیدی را کسب کند و به اصطلاح کودک پخته تر شود.
اسباببازیهایی که به کودک این امکان را میدهند که روشهای جدید و متفاوتی را پیدا کنند، مهارت تفکر منطقی را در کودک تقویت می کنند.
این گونه اسباب بازیها به کودکان کمک میکنند بهطور مداوم در معرض حل مسائل قرار بگیرند. درنتیجه، جرات حل مسئله و غلبه بر ترس در آنها تقویت میشود.
همچنین برخی اسباب بازی ها مهارت درک فضایی، یعنی اینکه چگونه دو قطعه از یک پازل کنار هم جور میشوند را پرورش میدهند. هماهنگی بین چشم و دست و مهارتهای حرکتی کودک با استفاده از ماهیچه کوچک دست و انگشتان تقویت میشود.
نمونههایی چون، پازلها، بازی مرتب کردن اشکال، بلوکها، وسایل هنری چون سفالگری، نقاشی، مدادشمعی و خمیر بازی از این .
4.تخیلات کودکانه را درگیر کند
قوه تخیل کودکان از ۳ سالگی به بعد با سرعت رشد خواهد کرد. کودک مدام خودش را در نقشهای متعدد تجسم خواهد کرد.بنابراین، بهدنبال اسباببازیهایی باشید که فرزندتان قادر باشد هنگام داستانپردازی و تخیل کردن از آنها استفاده کند.
بازی تظاهر یک بازی مناسب برای پرورش تخیلات کودک می باشد( این بازی سبب می شود مهارتهای زبانی و سواد، مهارت حل مسئله و توالیسازی (قرار دادن اتفاقهای منطقی کنار هم) را در کودکان پرورش یابد).
مواد غذایی اسباببازی، بشقابهای پلاستیکی، قطار، کامیون، خانه عروسکها، عروسکهای پارچهای، ابزار واقعی مانند شلنگ آتشنشانی، جعبههای بزرگ یخچال یا وسایل دیگری که از آن برای ساختن خانه، ماشین مقوایی یا کشتی دزدان دریایی میتوانید استفاده کنید، همه اینها نمونههایی از اسباببازیهای مناسب برای پرورش خلاقیت کودک می باشند..
5.یک ابزار واقعی باشد و مهارت های حرکتی را تقویت کند
عصر، عصر تکنولوژیست. خردسالان آنقدر هوشیارند که بهخوبی قادرند با ابزار مختلف مانند، تلفنهای هوشمند یا کنترل تلویزیون کار کنند. آنها در این سن علاقه دارند عین بزرگترها رفتار کنند و رفتار بزرگترها را کپی میکنند. چون دوست دارند مانند آنها توانمند بوده و از پس کارهای مختلف برآیند.
بازی با وسایل واقعی مهارت هایی چون حل مسئله، درک روابط بین اشیا و مهارت حرکتی را در کودک تقویت میکنند. اسباببازیهای چون، مواد غذایی و ظروف پلاستیکی، تلفن و کلیدهای اسباببازی، آلات موسیقی، جارو و برس مخصوص کودک وسایل مناسبی برای پرورش این مهارتها در کودک می باشند.
- به تقویت خواندن و نوشتن کمک کند
وسایلی از جمله کتاب، حروف الفبای مغناطیسی، ماژیک، مداد شمعی و رنگ انگشتی، مهارت خواندن و نوشتن زودهنگام را در کودک توسعه خواهند داد. تماشای منو، کاتالوگ یا مجلات برای کودکان بسیار جذاب است.
بعد از اینکه کودک کمی با خواندن و نوشتن آشنایی پیدا کرد، میتوانید در خانه هنگام صرف ناهاریا شام منو تهیه کرده و منو را به او بدهید تا محتوای آن را خوانده و گزینه مورد علاقهاش را انتخاب و علامت بزند. با قراردادن کودک در شرایط واقعی حس خوبی به او منتقل خواهد شد.
- کودک را تشویق به فعالیت بدنی کند.
خردسالان به طور ذاتی و خودجوش پرانرژی و فعالند و علاقمند به کشف محیط اطراف می باشند. می توان گفت کوهی از انرژی برای بازی کردن دارند اما متاسفانه با ورود تکنولوژی آنها کمی از فعالیتهای بدنی مانند بازی با توپ و دویدند دور کرده . برای از بین بردن عادات کسل کننده مانند خیره شدن به صفحه تلفن و کنسولهای بازی انتخاب اسباببازی مناسب برای کودکان، باید با مهارت خاصی انجام گیرد.، این انتخاب باید آنقدر هیجانانگیز باشد تا بتواند کودکان را برای ساعاتی از تکنولوژی جدا کرده و به سمت انجام فعالیتهای جسمانی بکشد تا کودک طراوت و شادابی روحی و جسمی خود را به مرور زمان از دست ندهد. البته بهتر است قبل از هر انتخابی، خلق و خوی کودک خود را مد نظر قرار داده و سپس، متناسب با آن برای او اسباببازی انتخاب کنید..
اسباببازیهایی چون، توپ در اندازههای متفاوت، سه چرخه، اسکوتر، بولینگ پلاستیکی، حلقه و توپ بسکتبال، ابزار باغبانی و حفاری در باغچه، اسباببازیهای از این نوعند..
- ارتباط بین کودک و والدین را تقویت کند
تاکنون بازیها و اسباببازیهای بسیاری برای مشارکت والدین با بچهها طراحی شده اند. از این میان می توان به بازیهایی چون، بازی تخته یا برد گیمزهای ساده که نیاز به خواندن عدد یا حروف نیست و برای همه سنین جذابند را نام برد..
با ورود کودک به سن ۳ سالگی و بعد از آن میتوانید با آنها برد گیم بازی کرد. یک عصر یا یک شب که همه اعضای خانواده دور هم جمع هستند را در انتخاب کنید آنها را دور هم جمع کرده و باهم دبرنا یا راز جنگل بازی کنید..
برد گیمها دارای فواید زیادی برای آموزش کودک می باشند. به کودک میآموزند که هنگام برنده شدن بخشنده بوده و از شکست هراسی نداشته باشند. علاوه بر آن در تقویت، شمارش اعداد، تطابق دادن، مهارت حافظه، شنیدن، مهارتهای زبانی، ارتباط با سایر افراد و خودداری کردن را در کودک کمک شایانی می کند.(مهارت خودداری مهارتی است که به کودک میآموزد چگونه تابع قوانین باشد)
در پایان
کودکان نوپا کاوشگران کوچکی می باشند که انجام کار را بهطور عملی بهتر و زودتر یاد خواهند گرفت. امروزه به اثبات رسیده که آموزش از طریق بازی میتواند کودک را در معرض یادگیری بهتر قرار داده ونیز کودک بهتر میتواند مفاهیم را درک کند.
ویژگی یک اسباب بازی خوب اینست که مهارتهای حرکتی کودک را تقویت کند و او را برای رفتن به مدرسه آماده کند. اسباببازیهایی که همراه با رشد کودک همچنان قابل استفاده او قرار می گیرند، کودک را به چالش میکشند و مهارت تفکر، مهارتهای جسمانی، عاطفی و اجتماعی او را نیز پرورش خواهند داد..
سوال و جواب
هنگام خرید اسباب بازی باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
هنگام خرید اسباببازی اولین نکته توجه به خلقوخو و عادات رفتاری فرزندتان می باشد. هر کودک از ویژگی های شخصیتی منحصربهفردی برخوردار است و بر اساس آن به فعالیتهای خاصی گرایش خواهد داشت. فراموش نکنید که بازی کردن یکی از مهمترین عوامل در رشد فردی و اجتماعی کودک می باشد و اسباب بازی ها باید در این مسیر به کودک کمک کنند.
چه مدل اسباببازیهایی به رشد کودک کمک خواهند کرد؟
تاب، کالسکه عروسک، وسایل نقیله مخصوص کودکان در ایجاد قدرت، اعتمادبهنفس و تعادل در کودک کمک می کنند.
ازخمیر بازی، نقاشی با انگشت و مداد شمعی نیز برای رشد خلاقیت و رشد هنر درکودک استفاده کرد.هر دو نوع این اسباب بازی ها در نهایت به رشد مهارتهای حرکتی کمک خواهند کرد.
چرا اسباببازیهای موزیکال و پر از نور و دکمه باید خرید؟
از این نوع اسباببازیها اکثرا با نام اسباببازیهای پرورشی اسم برده می شود زیرا کاربردهای بسیاری دارند. اما، نکته ضعف آنها این بوده که گاهی آنقدر از این وسایل جانبی در آن اسباببازی زیاد بهکار برده شده که دیگر لازم نیست کودک با آن کاری انجام دهد و فقط باید نظاره گر آن باشد. یعنی از حالت آموزشی خارج و به سرگرمی صرف تبدیل شده است..
نکات مهم
بهترین اسباب بازی ها ، اسباب بازی های هستند که کودک در آن فعالیت بدنی داشته و تخیل او را به چالش بکشد و او را برای رفتن به مدرسه آماده کند.
اسباب بازی هایی مانند بلوکهای چوبی ، پلاستیکی و خمیر بازی، در سنین مختلف کودک را سرگرم می باشند و در نتیجه هدیههای ماندگارتری خواهند بود.
کتاب، حروف الفبای مغناطیسی، مداد شمعی و رنگ انگشتی کودک را برای یادگیری خواندن و نوشتن آماده و تشویق خواهند کرد.
برد گیمها نه تنها مهارتهای ذهنی مختلف را در کودک تقویت میکنند، بلکه بستری برای ایجاد ارتباط بین اعضای خانواده هستند.